
सुदूरपश्चिम तराई, चुरेदेखि लिएर महाभारत लगायत हिमालय महत्त्वपूर्ण भए पनि त्यहाँ भएको भू बनोट संरचनाहरू जोखिमपूर्ण रहेका विपदबारे गम्भीर भएर अगाडि बढ्नुपर्नेमा जोड दिए । प्रदेशका ८८ वटा स्थानीय तहमध्ये केही स्थानीय तहले विपद् सम्बन्धी कामहरू गर्दै आएको उनले बताए । सूचकका आधारमा केही किसानको बिमा समेत गरेको भन्दै उनले चालु आर्थिक वर्षसम्म १३ हजार समूहलाई बिमीत गर्न तयारीमा रहेको उनले बताए । अब घर बनाउँदा माटो परीक्षण गरेर मात्रै भवन निर्माण गर्नुपर्ने उनको भनाइ छ । विपद्लाई न्यूनीकरण गर्ने तिनै तहको सरकारले समन्वय गरेर अगाडि बढ्नुपर्ने उनले बताए । कैलालीका प्रमुख जिल्ला अधिकारी किरण थापाले सुदूरपश्चिम भूकम्पको उच्च जोखिममा रहेको बताए । भूकम्पबाट बच्नको लागि पूर्व तयारीमा जुट्न स्थानीय तहलाई आग्रह गरे । अब बन्ने नयाँ भवन निर्माण गर्दा भूकम्परहित बनाउनुपर्ने उनले बताए । भवन निर्माण गर्दा गुणस्तरीय सामान प्रयोग भएको छ कि छैन चेकजाँच गर्नुपर्ने उनको भनाइ छ । भूकम्प रहित कार्यक्रम गरेर जनचेतना फैलाउनुपर्ने उनले बताए । भूगर्भ विद डाक्टर दीपक चौलागाईले विभिन्न विपद् जोखिमका हिसाबले सुदूरपश्चिम प्रदेश उच्च जोखिममा रहेको बताए । उनले बाढी पहिरो आगलागी, चट्याङ तथा भूकम्प लगायतका विपद्का घटनाबाट धेरैको ज्यान गएको, घाइते भएको बताएका छन् । उनका अनुसार विगत १० वर्षको अवधिमा सुदूरपश्चिम प्रदेशमा २११९ विपद्का घटना भएको बताए । सन् २०११ देखी २०२१सम्ममा सबैभन्दा बढी सुदूरपश्चिमको कैलालीमा ४९३ विपद्का घटना भएकोमा सबैभन्दा कम बैतडीमा ११७ भएका छन् । यस्तै कञ्चनपुरमा ४०६, अछाममा ३०९, बाजुरामा २०२,बझाङमा १५९,डडेल्धुरामा १५० विपद्का घटना भएका छन् । यस्तै दार्चुलामा १४४, डोटीमा १३९ विपद्का घटना भएको भूगर्भ विद चौलागाईले जानकारी दिए । सुदूरपश्चिममा भएका २११९ विपद्का घटना मध्ये सबैभन्दा बढी आगलागीका ९२९ वटा घटना भएका छन् । वर्षाका २४९, भारी वर्षाका २४८, पहिरोका २३४ वटा घटना भएका छन् । यस्तै बाढीबाट ११७ , जनावरको १०४ वटा घटना भएका छन् । सो अवधि अर्थात् सन् २०११ देखी २०२१ सम्ममा १२७ जना पुरुष र १११ जना महिला गरी २३८ जना मृत्यु भएको थियो । जसमा सबैभन्दा बढी पहिरो र चट्याङ्गका कारण मृत्यु भएको छ । यस्तै ९३७ जना मानिसहरू विपद्का घटनाबाट घाइते भएका छन् । ५३४५ घर क्षतिग्रस्त, ४२०८ आंशिक क्षति र १२२७ घरहरू पूर्ण रुपमा क्षति भएका छन् ।यस्तै सुदूरपश्चिममा सो अवधिमा ७८ करोड रुपैयाँ बराबरको क्षति भएका छ । जसमा सबैभन्दा बढी कैलालीमा ३१ करोड रुपैयाँ बराबरको क्षति भएको
प्रतिक्रिया